Ağız ve Diş Sağlığının Uçuk ve Aftla İlgisi Nedir?
Aft Nedir?
Aftlar, ağızda, yanak ve dudak mukozasında, dilin üzerinde, farenkste, diş eti üzerinde ve yumuşak damakta sarı-kırmızı ile çevrilmiş, oldukça ağrılı lezyonlardır. Bulaşıcı değildir. Aft, genel olarak tek seyretse de birkaç bölgede aynı anda görülebilir. Çeşitli araştırmalar yapılsa da aftın oluşma nedeni tam olarak saptanamamıştır. Ancak aftın oluşumunu hızlandıran ve yavaşlatan faktörlerden bazıları bilinmektedir.
- Yiyecekler
Ağız mukozasını tahriş edebilen sirke, turunçgiller, patates cipsi, turşu, tuzlu ve baharatlı yiyecekler, aft oluşumunu hızlandırır. Karabuğday, arpa, çavdar, peynir, fındık, çikolata, elma, patlıcan, kabuklu deniz hayvanları, domates, soya incir gibi bazı bünyeler için alerjik olan yiyecekler de aft oluşumunu hızlandırabilmektedir.
- Diş Macunu
Temizleme özelliğini arttırmak amacıyla köpük arttırıcı olarak diş macunlarının yapısına katılan SLS (sodyum lauryl sulhate), mukoza hücrelerinin yıkımını arttıran bir kimyasaldır. Bu özelliği ile SLS, aft oluşumuna direkt olarak etki eder. Aft sorunu olan kişiler, SLS oranı daha az olan (%1,25) diş macunlarını kullanmalıdır.
- Sistemik Hastalıklar
Behçet hastalığı, lokositoz, retinit, konjuktivit, genital ülser gibi yanı sıra ağızda oluşan tekrarlanan aftlarla kendini belli eder. Tekrarlayıcı aftlar, otoummin ve malign gibi hastalıklarla beraber görülebilir.
- Travma
Dudak, dil, yanak ısırma, sert yiyecek ile diş fırçalarının neden olduğu tahriş ve düzgün yapılamayan protezler, aftın oluşması için uygun ortamı hazırlar.
- Stres
Gastrit, yüksek tansiyon ve migren gibi birçok hastalığa neden olan stres, aft oluşumunda da rol oynar.
Uçuk Nedir
Uçuk, genellikle ağız dışında oluşan, içinde sıvı bulunan küçük kabarcıklardır. Bu kabarcıklar zamanla patlar ve kabuk bağlar. 7-10 içerisinde iyileşir. Herpes simpleks adı verilen bir virüs uçuklara neden olur. Bu enfeksiyonu daha önce geçirmiş kişilerde pasif halde bulunur. Yorgunluk, travma, stres, güneş ışığına maruz kalma ve hormonal değişiklikler, bu virüsü aktif hale geçirebilir.
En riskli dönem, uçuğun patlamasından iyileşmesine kadar olan süreçtir. Uçuğu olan bir kişiden başkalarına geçebilir. Bulaşıcı olduğu için uçuğa dokunulmamalıdır. Antiviral uçuk kremleri ile tedavi edilir.
